توسعه لجستیک، چنددرصد قیمت تمام‌ شده کالا را کاهش می‌دهد؟

عضو هیات تحریریه روزنامه دنیای خودرو در این باره نوشت:

صنعت لجستیک یکی از حیاتی‌ترین و پیچیده‌ترین بخش‌های اقتصادی است که نقش کلیدی در تجارت جهانی و داخلی ایفا می‌کند. این صنعت شامل مجموعه‌ای از فرآیندها و فعالیت‌هاست که به جابه‌جایی و مدیریت مواد، کالاها و اطلاعات از نقطه تولید تا مصرف‌کننده نهایی می‌پردازد.

این صنعت پایه و زیرساخت بسیاری از صنایع است. اصولا بدون این صنعت کار برای سایر صنایع سخت است یا نقص در آن هزینه‎های بسیار بالایی برای صاحبان صنایع ایجاد می‎کند. لجستیک در سال‌های اخیر آن طور که باید موردتوجه مسئولان و حتی صاحبان کسب‌وکارهای مختلف قرار نگرفته است. در حالی که تجربه‌های جهانی نشان داده است مدیریت لجستیک می‌تواند در قیمت نهایی محصولات هر شرکت و برندی تاثیرگذار باشد.

سهم لجستیک در قیمت نهایی کالاها در جهان بین ۹ تا ۱۱درصد است اما متاسفانه این رقم در کشور به حدود ۲۰درصد می‌رسد. البته لجستیک معنای گسترده‌تری را دربرمی‌گیرد و شامل بخش‌هایی چون انبارداری، حمل‌ونقل و مدیریت لجستیک است.

در سال‌های گذشته تا آنجا که آمارها نشان می‌دهند، اتفاق مهمی در زمینه لجستیک در کشور نیفتاده است؛ فرسودگی ناوگان باری، مسافری، ریلی و حتی هوایی کشور در کنار موضوعاتی چون نبود انبارها و سیستم‌های انبارداری به‌روز، باعث شده‌اند وضعیت لجستیک در کشور چندان تعریفی نداشته باشد.

عدم توسعه‌یافتگی ریل‌ها و فرودگاه‌ها و پایانه‌های باری و مسافری نیز در کنار هزینه‌های بالای حمل‌ونقل و انبارداری، امنیت بار و جابه‌جایی کالا را بسیار کاهش داده و به مرز بحران رسانده است.

برای حل مشکلات لجستیکی و متناسب‌سازی هزینه‌های لجستیک با میانگین‌های جهانی باید برنامه‌های مدونی تهیه و تنظیم شود تا در گام‌های نخست نوسازی ناوگان‌های باری و مسافری در دستور کار قرار گیرد تا جذب سرمایه در مسیر اصلاح زیرساخت‌های لجستیکی کشور انجام شود. در این صورت براساس آمارهای ارائه شده با اصلاح وضعیت حمل‌ونقل و لجستیک کشور می‌توان هزینه محصولات داخلی را حدود ۱۰درصد کاهش داد.

صنعت لجستیک با تمام پیچیدگی‌ها و چالش‌هایش، نقش غیرقابل انکاری در توسعه اقتصادی و تسهیل تجارت جهانی دارد. با پذیرش فناوری‌های نوین و تمرکز بر راهکارهای پایدار، این صنعت می‌تواند به بهره‌وری بیشتر و کاهش اثرات زیست‌محیطی دست یابد.

بهبود فرآیندها و مدیریت مؤثر زنجیره تامین نه‌تنها به شرکت‌ها در کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند، بلکه منجر به افزایش رضایت مشتریان و تقویت روابط تجاری خواهد شد.

در حال حاضر این صنعت با هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء و… همراه شده و به سمت دیجیتالی شدن کامل حرکت می‌کند. عدم توجه به زیرساخت‌ها و هوشمندسازی این صنعت در آینده اثرات جبران ناپذیری بر کشور خواهد داشت و کشور را از مسیر ترانزیت جهانی به طور کامل خارج خواهد کرد. ضمن اینکه عدم توسعه این بخش هزینه‌های بسیاری روی دست سایر صنایع خواهد داشت و اقتصاد کشور را کوچک و کوچک‌تر خواهد کرد.

البته از تحریم و همچنین عدم سرمایه‌گذاری به‌عنوان مهم‌ترین چالش‌های صنعت لجستیک در ایران یاد می‎شود. تحریم‌های اقتصادی بر ایران تاثیرات منفی بر تجارت و صنعت لجستیک داشته‌اند که منجر به افزایش هزینه‌ها و کاهش دسترسی به فناوری‌های پیشرفته شده است.

همچنین کمبود سرمایه‌گذاری در بهبود و توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل و انبارداری منجر به کاهش کارایی و افزایش هزینه‌های لجستیک می‌شود.

بنابراین دولت چهاردهم باید برای رفع تحریم‌ها و همچنین سرمایه‌گذاری در زیرساخت لجستیک برنامه داشته باشد. موردی که در درازمدت قطعا به کاهش هزینه‎های تولید، هزینه نهایی کالا و در نهایت به کاهش تورم و توسعه اقتصاد کمک خواهد کرد.