تامین اتوبوس برای حمل ونقل تهران و سایر کلانشهرها در سال های اخیر به یکی از معماهای پیچیده تبدیل شده است. بحث بر سر این که تولیدکنندگان داخلی امکان تامین نیاز ناوگان به اتوبوس های جدید را دارند یا باید هر چه سریع تر این تقاضا از سوی واردات تامین شود، موضوعی است که به جدال بین موافقان واردات و طرفداران تولید داخل تبدیل شده است. تولیدکنندگان داخلی اتوبوس بارها اعلام کرده اند که چنان چه تقاضا از سوی دولت یا شهرداری ها به موقع اعلام شده و هزینه آن مانند آنچه در واردات اتفاق می افتد، سریع پرداخت شود، امکان تولید داخل و تامین نیاز ناوگان وجود دارد. با این حال، همواره شاهد آن هستیم که به رغم خالی بودن ظرفیت تولیدکنندگان داخلی اما واردات اتوبوس ها به اولویت برای شهرداری ها به ویژه شهرداری تهران تبدیل شده است. به تازگی نیز قراردادی با چین منقعد شده است تا بیش از ۳هزار دستگاه اتوبوس گازی و الکتریکی وارد تهران شود. اما حالا رئیس شورای شهر تهران اعلام کرده است قراردادهایی که با تامین کننددگان داخلی منعقد می شود، محقق نخواهد شد.
\nحذف گام به گام تولیدکنندگان داخلی از قراردادهای تامین اتوبوس
\nرئیس شورای شهر تهران در تازه ترین اظهارنظر خود اعلام کرده است: «تعداد اتوبوس های تولید داخل در قرارداد منعقدشده با مدیریت شهری از ۳هزار به ۲۵۰۰ دستگاه رسیده است. مهدی چمران در ادامه بیان کرد: «فکر نمی کنیم حتی میزان تأمین به ۲هزار اتوبوس نیز برسد. متاسفانه خودروسازان نتوانستند اتوبوس های مورد نیاز را تحویل دهند.»
\nوی همچنین ادامه داد: «بهترین کارخانه گفته که ۵۰ اتوبوس تحویل می دهد و چون خوش قول است این تعداد را تحویل خواهد داد، اما دیگران به وعده خود عمل نکرده اند و فکر نمی کنیم تا پایان سال به یکهزار دستگاه نیز برسد.»
\nکم لطفی شهرداری ها به اتوبوس سازان داخلی
\nرئیس شورای شهر تهران در حالی صحبت از نبود توان کافی خودروسازان داخلی برای تامین اتوبوس موردنیاز در ناوگان کشور را پیش می کشد که خودروسازان بارها خلاف این نظریه را اعلام کرده و گفته اند حتی در شرایط تحریمی دشوار هم امکان اتوبوس های مورد نیاز ناوگان شهری کشور را دارند.
\nهمچنین باید در نظر داشت که در سال های اخیر به دلیل شرایط تحریمی حاکم بر کشور، اتوبوس سازان بزرگ داخلی با ظرفیت های بسیار کمی کار خود را ادامه داده اند و حتی برخی از تولیدکنندگان در این سال ها اذعان داشته اند که مجبور به توقف خطوط تولیدی خود شده اند.
\nهرچند تمام این مشکلات را نمی توان ناشی از آثار تحریمی دانست، بلکه تولیدکنندگان بارها اعلام کرده اند سوءمدیریت و عدم ثبت سفارش از سوی شهرداری ها باعث شده است تقاضایی به تولیدکنندگان این بخش نرسد که به معنای خواب خطوط تولیدی برای آن هاست. این در حالی است که با روانه ساختن سفارش تولید اتوبوس طی این سال ها، هم تولیدکنندگان به نان و نوایی می رسیدند و هم تا امروز بخش بزرگی از ناوگان فوق فرسوده کشور به همت تولیدکنندگان داخلی نوسازی شده بود.
قیمت اتوبوس های داخلی گران تر از چینی ها است؟
\nرئیس شورای شهر تهران اما تفاوت قیمت محصولات داخلی با مدل های خارجی را بهانه دیگری برای عدم سفارش گذاری به تولیدکنندگان داخلی عنوان کرد و گفت: «قیمت های اعلامی از سوی تولیدکنندگان داخلی برای قرارداد با چینی ها جهت واردات اتوبوس با قیمتی که در سفر به چین مطرح شد، بسیار متفاوت است.»
\nوی همچنین گفت: «البته مقداری باید به تولیدکنندگان حق داد، چون ۱۰ تا ۱۲ سال خط تولید آن ها تعطیل بوده است و تا این خط راه اندازی شود زمان بر خواهد بود.»
\nچمران در ادامه عنوان کرد: «معتقدم اگر تولیدکنندگان داخلی می خواستند، می توانستند تولید کنند.»
\nوی تاکید کرد: «با چینی ها قرارداد بسته و تاکید شد که اتوبوس ها در همکاری با تولیدکنندگان داخلی تولید شود، اما چون ما عجله داریم و کارخانجات چینی در یک شیفت ۴۵۰ اتوبوس می سازند تصمیم گرفتیم اتوبوس بخریم.»
\nمشکل خودروسازان داخلی در تولید چیست؟
\nصحبت های رئیس شورای شهر در رابطه به سفارش به خودروسازان چینی در حال مطرح می شود که خودروسازان داخلی بارها برای تولید انواع اتوبوس و خودروهای عمومی اعلام آمادگی کرده اند. خودروسازان داخلی عدم تامین نقدینگی از سوی سفارش دهندگان را مهم ترین مشکل برای تولید اعلام کرده اند. قطعا تولید اتوبوس مانند خودرو سواری نیست. حتی سفارش به کشوری مانند چین با آن حجم زیرساخت ها به سرعت آماده نخواهد شد و دو سال زمان برای پوشش کل قرارداد با ایران نیاز دارند. بنابراین اگر هزینه تولید اتوبوس به واحدهای داخلی سپرده و نقدینگی به آن ها تزریق شود، خودروسازان داخلی نیز توانایی تولید هزاران دستگاه اتوبوس را خواهند داشت.
\n