روند کاهش قیمت خودرو در بازار آزاد شدت گرفت

در این میان مقررات یا آیین‌نامه‌هایی که مدت‌ها پیش در هیات دولت مانده بود نیز به‌سرعت درحال ابلاغ است. بر این اساس یکی از لوایحی که با هدف رفع محدودیت‌های واردات خودرو در چند روز گذشته به‌مجلس ارسال شده، به‌موضوع انتقال تکنولوژی در ازای واردات خودرو مربوط می‌شود.

در اواسط خردادماه علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت تاکید کرده بود که «برای حمایت از واردات خودروهای روز جهان، تسهیل‌گری در این حوزه صورت گرفته و برخی موارد سختگیری‌شده اصلاح می‌شود تا امکان واردات خودرو بیشتر فراهم شود.»

وی در ادامه تاکید کرده بود هم‌زمان نیز پیش‌بینی منابعی برای شرکت‌های دانش‌بنیان حوزه تکنولوژی و فناوری‌های مرتبط با صنعت‌خودرو صورت گرفته است.

هرچند بهادری جهرمی توضیح بیشتری درمورد مقررات جدید تسهیل‌گری واردات خودرو ارائه نکرد، اما برخی پیش‌بینی‌ها از سرعت ‌گرفتن واردات، به‌واسطه ماده‌ای در قانون ساماندهی صنعت‌خودرو حکایت داشت.

در این ماده قانونی، انتقال تکنولوژی و فناوری یکی از الزامات واردات خودرو تعریف شده است؛ ‌طوری‌ که واردکننده خودرو به‌ازای ورود هر خودرویی باید به‌انتقال تکنولوژی، آن هم از مسیرهای مختلف می‌پرداخت.

درحال ‌حاضر تولیدکنندگان بخش‌خصوصی کشور ظاهرا الزام چندانی نسبت به‌انتقال فناوری و تکنولوژی خودرویی ندارند. این درشرایطی است که واردکنندگانی که الزاما تولیدکننده نیستند و تنها به‌واردات خودرو می‌پردازند، باید از هر مسیری فناوری را انتقال دهند. حالا اما این همفکری به‌ضرر واردات خودرو تمام شده؛ به‌طوری ‌که خود شرکت‌های خودروساز نیز که در شرایط کنونی در کنار تولید، واردات هم انجام می‌دهند، به‌دلیل فراگیری تحریم‌ها قادر به‌انتقال تکنولوژی نیستند.

تجربه بسیاری از کشورهایی که حالا صاحب برندهای معتبری در خودروسازی هستند، نشان می‌دهد انتقال تکنولوژی هیچ‌گاه از طریق واردات محض و توسط واردکننده خودرو انجام نشده است.

آن‌چه در دیگر کشورها تجربه شده، نشان از آن دارد که فرآیند انتقال تکنولوژی از مسیرهای مختلفی انجام می‌شود؛ این درشرایطی است که اصلی‌ترین آن‌ها سرمایه‌گذاری یا خرید تکنولوژی است. به این صورت که مالک تکنولوژی در ازای دریافت مبلغی آن را واگذار می‌کند یا حق استفاده از آن را به‌خریدار می‌دهد.

این نوع از انتقال تکنولوژی بیشتر در کشور چین دیده می‌شود؛ به‌طوری‌ که چینی‌ها با خرید پلت‌فرم‌های معتبری از خودروسازان اروپایی، ژاپنی و حتی آمریکایی نسبت به‌توسعه خودروسازی تلاش کرده‌اند.

اما مسیر دیگری که در این زمینه وجود دارد، به‌نوعی بده‌بستان تکنولوژیکی است. به‌این روش جوینت‌ونچر یا همکاری مشترک می‌گویند. در روش مذکور انتقال تکنولوژی در قالب قراردادهای همکاری مشترک یا جوینت‌ونچرها منعقد می‌شود. در این زمینه نیز شرکت‌های چینی به‌وفور قراردادهای جوینت‌ونچر دارند.

مشخص است که این کشور ابتدا زمینه را برای سرمایه‌گذاری فکری و مالی خارجی فراهم کرده و سپس شرایط را برای راه‌اندازی خطوط تولید بزرگ‌ترین و معتبرترین برندهای خارجی آماده و بعد به‌تولید محصول مشترک اقدام کرده است. گام بعدی چینی‌ها انتقال فناوری به‌طور کامل برای تولید محصولات داخلی و بومی با آخرین استانداردهای جهانی بود.

در این بخش نیز چینی‌‎ها با شناخت دقیق بازارهای مختلف، محصولاتی مبتنی بر جامعه هدف تولید کردند؛ محصولاتی که تمام اقشار و طیف‌های جامعه را در بر می‌گرفت و بازاری بزرگ برای تولیدات این کشور حتی در اروپا ایجاد کرد. اما آن‌چه در کشور ما در قالب جوینت‌ونچر رخ داد، تنها واگذاری بازار خودرو به‌دیگر خودروسازان بود؛ بدون این‌که انتقال تکنولوژی یا فناوری انجام شود.

افت قیمت ۱۰۰ میلیون‌تومانی فیات ۵۰۰ (۲۰۲۳)

خودروهای داخلی در روز گذشته کاهش بهای یک تا ۱۵ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که تارا اتومات V۴ ال ایکس (۱۴۰۲) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش ۹۸۳ میلیون‌تومان، دنا پلاس اتومات (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش ۹۷۵ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۹ میلیون‌تومان کاهش ۷۹۰ میلیون‌تومان، تارا اتومات (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۸ میلیون‌تومان کاهش ۹۴۵ میلیون‌تومان، سورن پلاس فول (۸۵ گانه) (۱۴۰۳) با ۷ میلیون‌تومان کاهش ۷۳۳ میلیون‌تومان و شاهین اتومات (۱۴۰۳) با ۶ میلیون‌تومان کاهش ۸۱۶ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند.

همچنین درمیان خودروهای چینی شاهد افت بهای یک تا ۲۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که چانگان CS۳۵ تیپ ۳ (۱۴۰۲) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۶۹۰ میلیون‌تومان، هایما S۷ پلاس (۱۴۰۳) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۶۵۵ میلیون‌تومان، فونیکس FX پریمیوم (۱۴۰۳) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۲ ‌میلیارد و ۲۴۰ میلیون‌تومان، فیدلیتی پرایم ۵ نفره (رینگ ۱۰ پره) (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۹۷۰ میلیون‌تومان و ام‌وی‌ام X۲۲ پرو دنده‌ای (۱۴۰۳) با ۲ میلیون‌تومان کاهش ۹۶۳ میلیون‌تومان ارزش‌گذاری شدند.

همچنین در گروه خودروهای خارجی پریمیوم شاهد افت بهای ۵۰ و ۱۰۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت فیات ۵۰۰ (۲۰۲۳) با ۱۰۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیاردتومان، کیا سلتوس (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون‌تومان، تویوتا لوین هیبرید (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۶۵۰ میلیون‌تومان و جتا VS۵ (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ میلیارد و ۴۵۰ میلیون‌تومان رسید.

از طرفی خودروهای خارجی لوکس بازار تحت‌تاثیر خودروهای وارداتی بوده و با ثبات قیمت بیشتری به‌نسبت گذشته به‌کار خود ادامه می‌دهند.