پس از بازگشت و تشدید تحریمهای خارجی با خروج آمریکا از برجام، بحث پویش داخلیسازی به شکلی جدیتر مطرح شد. در آغاز برگزاری و فعالیت میزهای توسعه داخلیسازی که در سالهای ۹۷ تا ۹۹ در جریان بود، فعالان و کارشناسان صنعت خودرو بر این باور بودند که میتوانند بسیاری از قطعات و مایحتاج خطوط تولید خود را از قطعهسازان داخلی تهیه کنند. اما پس از برگزاری چند میز داخلیسازی، جلسات آن ادامه پیدا نکرد و برنامههای توسعه و تعمیق ساخت داخل بهفراموشی سپرده شد. با اینحال، برخی قطعهسازان با تمام توان کار خود را ادامه دادند و توقف میزهای خودکفایی در عزم آنها تاثیری نداشت؛ قطعهسازانی که چه این میزها برگزار میشد و چه نمیشد، به رسالت خود در مباحث خودکفایی درتولید محصول پایبند بوده و هستند.
در همین راستا، خط تولید کمپرسور خودرو با سرمایهگذاری ۱۱میلیون یورویی روز گذشته در شهر صنعتی البرز با حضور رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت قزوین افتتاح شد و مورد بهرهبرداری قرار گرفت که در گام اول ۱۵میلیون دلار صرفهجویی ارزی خواهد داشت.
شاپور سامعی، عضو هیاتمدیره انجمن قطعهسازان در این خصوص به «دنیایخودرو» گفت: «حدود ۴۵ قطعهساز داخلی کاندیدا شدهاند که برای این پروژه داخلیسازی انجام میدهند.»
شاپور سامعی، عضو هیاتمدیره انجمن قطعهسازان
سرمایهگذاری ۱۱میلیون دلاری برای تولید کمپرسور خودرو
وزارت صمت در سال جاری اعلام کرد که سهمیه ارز ماشینآلات خطوط تولید محدود است. از سوی دیگر، بانکها نیز تا ۲۸درصد مسدودی دریافت میکنند و درنهایت قیمت تمامشده ریال هم برای ما بیشاز ۳۰درصد بالاتر میایستد. علاوه بر این، جنگهایی که منطقه اتفاق افتاده، هزینه بیمه و کشتیرانی را افزایش داده است. در چنین شرایطی، تولید صرفه اقتصادی ندارد. اما با اینحال، کوشیدهایم چراغ تولید را از هر راه ممکن روشن نگه داریم.
درحالحاضر قرار است دو شرکت خود ازجمله شرکت راستیکار البرز (تولیدکننده داشبورد) را بفروشیم تا بتوانیم تامین نقدینگی کرده و شرکت مادر را حفظ کنیم. ما جزو معدود قطعهسازانی هستیم که یک نفر تعدیل نیرو نداشتهایم و با تمام مشکلات مالی حتی یکماه هم حقوق را به تاخیر نینداختهایم. ما حقوق و دستمزد کارگران را نه براساس حداقلهای تعیینشده از سوی وزارت کار، بلکه براساس نرخ تورم در نظر گرفتهایم. به همین دلیل، دستمزد سربار ما را مدیران خودروسازی در آنالیز قیمت قبول ندارند. اما سیستم ما این طور بوده که دست در جیب کارگر نکردهایم.
۳هزار میلیارد تومان از خودروسازان بدون تعدیل قیمت طلبکاریم که با بهروزرسانی قیمت، این رقم به ۴هزار میلیارد می رسد. حدود ۳هزار میلیارد نیز بهصورت کالای واسطهای در راه و در گمرک و در دست سازندگان داخلی داریم. از سوی دیگر، حدود ۱۲۰۰میلیارد تومان نزد بانکها مسدودی داریم تا بتوانیم وام بگیریم و مطالبات مربوط به خودروساز را تسویه کنیم. این مسدودی باید تا یک سال دیگر در بانک ها بماند. اما مگر ما چقدر سرمایه در گردش داریم؟
این است که مانند برخی دیگر از قطعهسازان ناچار شدیم دفاتر مرکزی، شرکتهای تهران، کامیونهای حملونقل و… را به فروش برسانیم تا بتوانیم شرکت را بگردانیم. البته خودروسازان هم گرفتار هستند. شورای رقابت و قیمتهای دستوری دست خودروساز را برای مدیریت مسائل مالی بستهاند و مجبور به خرید دین، السی داخلی و اوراق گام کردهاند. اگر این مشکلات وجود نداشت، هم خودکفایی بالاتری داشتیم و هم امروز هر چهار خط را تاسیس میکردیم و میتوانستیم به صادرات وارد شویم. اما بهرغم این مشکلات، چهار سایت تولیدی را راهاندازی کردیم.
برای شروع کار در سال اول، حدود ۳۰ درصد داخلیسازی داریم و این روند ادامه پیدا میکند و تا پایان سال ۱۴۰۴ یا اوایل ۱۴۰۵ تنها ۲۵درصد آن خارجی باقی میماند. آن بخش هم مربوط به برخی قطعات هایتک است که با توجه به تیراژ تولید، صرفه اقتصادی ندارد.
تا پیش از این، تولید سیستم تهویه در ایران بهصورت تخصصی و مطابق با نوع فعالیت ما وجود نداشته است. راهاندازی این خطوط در سال اول حدود ۱۵میلیون دلار صرفهجویی ارزی خواهد داشت. این صرفهجویی ارزی تا پایان سال ۱۴۰۵ افزایش چشمگیری خواهد داشت.
قیمت تمامشده این قطعه به میزان صرفهجویی ارزی، برای خودروسازان نیز ارزانتر تمام خواهد شد، اما نمیتوان رقم دقیقی برای آن حساب کرد.
هزینه خرید این دو خط ۱۱میلیون دلار شده است و حدود ۴۵ قطعهساز داخلی کاندیدا شدهاند که برای این پروژه داخلیسازی انجام میدهند. شرکت مادر (صنایع سندن ایرانیان بهصورت جوینتونچر با سندن ژاپن)، چهار شرکت اصلی و قطعهسازان اختصاصی ما بالغ بر ۴هزار نفر پرسنل دارند.
برای سایت جدید هم ۵۰۰ نفر دیگر را برای سه شیفت استخدام میکنیم. با این پشتوانه تمامی بخاریها و کولرهای خودروهای داخلی را داخلیسازی کردهایم.
پیش از این، قائممقام مدیرعامل این مجموعه هم از ژاپن بود، اما بهدلیل تحریمها این تعاملات کم شده است، با اینحال، همچنان همکاری خود را با این شرکت که دومین تولیدکننده کمپرسور و اولین تولیدکننده سیستمهای تهویه در دنیاست، حفظ کردهایم. درحالحاضر کمپرسور الکتریکی خودروهای تارا برقی و ریرا برقی که وزیر صمت اصرار به تولید آنها دارند، در ژاپن طراحی و در این مجموعه تولید میشود.
محسن رستمی، سرپرست سازمان صنعت معدن و تجارت قزوین
کاهش وابستگی خارجی صنعت خودرو با تولید قطعات در داخل
۳۷۰۰واحد تولیدی فعال در استان قزوین فعالیت دارند که ۲۸۰واحد تولیدی آن متعلق به حوزه خودرو و قطعات آن است. فعالیت این تعداد واحد تولیدی، استان قزوین را در زمره یکی از قطبهای مهم صنعت خودرو قرار داده است.
استان قزوین تنها تولیدکننده خودروهای دیزلی در کشور و یکی از استانهای مهم در صنعت خودرو محسوب میشود. چراکه استان قزوین تامینکننده بخش اعظمی از قطعات خودرویی در کشور است.
بیشترین میزان تولید در حوزه خودروسازی به این استان اختصاص دارد. از بین واحدهای صنعتی استان قزوین، سه واحد در حوزه خودروسازی و مابقی در حوزه تولید قطعات خودرو فعالیت دارند و ۱۵هزار کارگر در بخش خودروسازی این استان فعال هستند. باتوجه به این ظرفیت عظیم، امیدواریم با برنامهریزیهای صورتگرفته شاهد کاهش وابستگی صنعت خودرو به کشورهای بیگانه باشیم.
وزارت صمت نیز سعی داشته است با تامین نیازهای ارزی تولیدکنندگان از ایجاد صفهای طولانی درخواست ارز جلوگیری کرده و در حداقل زمان ممکن و با سرعت بیشتری نسبت به تامین نیاز ارزی تولیدکنندگان اقدام کند
عزتاله اکبریتالارپشتی، رئیس کمیسیون صنایع مجلس
دولت از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کند
در مجلس شورای اسلامی، تمام توصیه و تاکید ما به دولت این است که از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کند. این استفاده، هیچ هزینهای برای دولت نخواهد داشت؛ ضمن آنکه بخش خصوصی، مالیات پرداخت کرده و اشتغال ایجاد میکند و ارزآوری هم دارد. اما در همین حال، مدام اعلام میشود که ارز نداریم، ارز نداریم. این در حالی است که بخش صنعت و معدن باید در تامین ارز به بخش نفت و گاز پهلو بزند.
در همین زمینه، از رئیسکل بانک مرکزی و وزیر صمت طی دو نوبت، دعوت و درخواست کردهایم که تخصیص ارز صنایع را معطل نگذارند. رئیس کل بانک مرکزی در جلسه دوم اعلام کرد که به هر اندازه بخش صنعت درخواست ارز داشته است، تخصیص دادهایم و وزیر صمت نیز این موضوع را رد نکرد.
حال انتظار این است که چنانچه صنعت در حال رشد است، سایر وزارتخانهها نظیر نیرو، وزارت نفت و… هم پای کار بیایند و برق، گاز و نفت و… تأمین شود. بخش خصوصی ظرفیت نامحدود دارد و در صورت وارد بازی شدن، سرمایه نامحدود هم دارد. اما عدم تخصیص صحیح منابع صندوق ذخیره ارزی به بخش صنعت، مورد انتقاد است و انتظار داریم که سکانداران وزارتخانهها به این توصیهها توجه کرده و بیش از این، خسارت به کشور وارد نکنند.
متاسفانه مدل مدیریت در کشور مدل مدیریت بازار مرغ، تخممرغ، گوشت و خودرو شده و متاسفانه آن را همه جا هم تعمیم میدهیم. چرا در مدیریت اقتصادی کشور، یک برنامه فرسوده ناموفق و بینتیجه را دنبال میکنیم؟
بهطور مثال؛ قیمت خودرو را دستوری تعیین میکنیم که در نتیجه آن، خودرو از کالای مصرفی به کالایی سرمایهای تبدیل میشود. از سوی دیگر، برای مدیریت بازار خودرو، واردات خودرو را آزاد کردیم، اما هنوز مشخص نیست چه کسی مقابل واردات مقاومت میکند. تا در این خصوص صحبت میشود، گفته میشود ارز نداریم، اما در حقیقت باید گفت واردات خودرو ارز نمیخواهد، بلکه اندیشه میخواهد. تاکید ما بر این است که بخش خصوصی را باور کرده و این باور را نهادینه کنیم.